جهان سوم یا جهان جنوب آیا ایران یک کشور جهان سومی بوده و هست یا ما اشتباه میکنیم؟
درود و سلام بچه ها، حالتون چطوره خوب هستید؟ امروز میخوام در مورد یک چیز شاید کمی جالب براتون بنویسم و اون هم این هست که آیا اصلا ما جهان سومی هستیم یا جهان جنوبی؟
قبل از این که بریم سراغ ادامه قضایا از همین اول کار میخوام بهتون یه تقلب کوچولو برسونم :
ما هیچ وقت در طول تاریخ حتی در نقشه ای که موسوم به نقشه جهان اول، دوم، سوم هم بود جزو جهان اول بودیم! و هیچ وقت جهان سومی نبودیم!
رنگ آبی جهان اول، رنگ قرمز جهان دوم، و رنگ خاکستری جهان سوم
خب همونطور که دیدید در نقشه بالا، ایران به رنگ آبی هست، این نقشه مال سال 1975 هست، همون زمانایی که در واقع حدودا 25 سال میشد که واژه و اصطلاح جهان سوم خیلی بُلد و پرطرفدار شده بود! پس به عبارتی 25 سال پس از پر طرفدار شدن و رواج یافتن این واژه، ما این نقشه رو داریم که ایران در بین کشور های خاور میانه جزو کشور های جهان اول محسوب میشه! اما دلیلش چیه؟
خب این سوال دلیل واحدی نداره!
اما میشه به چند تا چیز اشاره کرد :
- اکثر کشور هایی که جزو جهان سوم محسوب میشدند در گذشته مستعمره یک کشور بودن (یعنی کاملا وابسته بودن) :: در حالی که ایران مستعمره هیچ کشوری نبوده! البته این رو بگم درسته که مغول ها به ایران حکومت کردن یا حتی اعراب، اما باید این رو بدونیم که این ها به معنی این نیست که ایران مستعمره بوده، مستعمره به معنای وابستگی همه جانبه یک کشور به یک کشور دیگه هست که ایران هیچ وقت اینچنین نبوده! تازه ما مغولارو هم آدم کردیم! حالا ممکنه برخی ها بر این باور باشن که آره ایران مستعمره بوده، باید بگم اگر هم بوده باشه، ایران هیچ وقت مستعمره یک کشور به خصوص نبوده!
- به طور کل کشورهایی که در این تصویر جهان سومی محسوب میشدند، از امپریالیسم خوششون نمیومده!
- جمعیتشون خیلی خیلی زیاد بوده
- و دچار فقر شدید بودن
- کم تر توسعه یافته یا توسعه نیافته بودن!
- استقلال نظامی نداشتند
- و ....
ایران امروزه ، متاسفانه دچار فقر شدید هست! اما مستعمره نیست! استقلال نظامی داره و دچار انفجار جمعیت هم نیست! (هی دارن میگن بچه بیارید 😐 انگار الکیه!)
پس به طور کل حتی امروزه که این حکومت با سیاست های غلط، ایران و وضع اقتصادی و معیشتی رو به این روز انداخته باز هم ما جهان سومی محسوب نمیشیم! (چون اونا خداییش دیگه خیلی داغونن، ما هم داغونیم ولی دیگه نه در اون حد!)
اما بریم سروقت جهان جنوب،
جهان جنوب بهترین واژه برای توصیف حال حاضر ایرانه!
چرا که به دلیل سیاست های غلط، ما دارای استاندارد های اولیه زندگی نیستیم! یا اگر هم باشیم به صورت بسیار نابرابر این اتفاق افتاده! از طرفی به بسیاری از منابع دسترسی نداریم، این منابع صرفا معادن و خیلی چیزای اینجوری نیستن در تعریف نوین! منابع میتونن دیتا بیس ها هم باشن! که ما رسما، مثلا دسترسی کافی به یوتیوب نداریم! از لحاظ اقتصادی و اجتماعی دارای نابرابری های خیلی خیلی بزرگی هستیم! این تعریف جدید تر هست! و بیشتر به برابری ها و قوانین اجتماعی و اقتصادی یک کشور اشاره میکنه! که اتفاقا خیلی خیلی درست تر از واژه جهان سوم هست!
توجه کنید که واژه جهان سوم یک سری چیز هایی رو به ما میچسبونه که اصلا در طول تاریخ دچارش نبودیم!
واژه جهان جنوب! بهتر هست! چون حداقل چیزی رو بیان میکنه که واقعا هست!
شاید با خودتون بگید خب چه فرقی داره! جهان سوم یا جهان جنوب!؟
فرقش مثل فرق بین طب سنتی و پزشکی نوین! هست
در طب سنتی به شما میگن فلان دمنوش رو بخور حالت خوب میشه! اما باید بدونید که ممکنه بدن شما یک نوع ویتامین کم داشته باشه یا نیاز به نوعی پروتئین خاص داشته باشه که اتفاقا درون اون دمنوش هم هست ! اما این رو هم در نظر بگیرید که علاوه بر اون پروتئین بسیاری چیز های دیگه داخل اون دمنوش وجود داره! که شما دارید مصرف میکنید و شاید اصلا بهش نیازی نداشته باشید و حتی شاید مضر باشن!
اما در پزشکی نوین! داروساز ها اون ماده ای که شما نیاز دارید رو استخراج میکنن! و با چیز های دیگه ای که نیاز دارید میکس میکنن! و چیزی که شما به عنوان دارو میخورید همون چیزی هست که نیاز دارید!
پس فرقش در دونستن هست! وقتی میگید جهان جنوب! یا global south طرف مقابلتون میفهمه وضعیت کشور شما چیه و شما کجا زندگی میکردید!
اما زمانی که بگید third world یا جهان سوم، قضیه متفاوته! و شما یک کشور توسعه نیافته ی داغونِ بی فرهنگ مستعمره و .... به حساب میاید!
حالا شاید بگید ما هم توسعه نیافته ایم ! اتفاقا برعکس! کشوری که داخلش مردمش اعتراض میکنن مطالبه گری میکنن اتفاقا در حال توسعه هست!
